Cách chuẩn bị đất khi trồng cây 2024

Đất tốt chính là yếu tố then chốt để cây khỏe mạnh và phát triển nhanh. Cho dù đây là lần đầu bạn chuẩn bị làm vườn hay muốn cải tạo tiếp luống cây hiện tại cho mua trồng trọt sắp tới, hãy dành thêm một chút thời gian để kiểm tra về chất đất và cải tạo thành nơi giàu chất dinh dưỡng cho những cây trồng mới của bạn. 

Bất kể các thời điểm trong năm, quy mô khu vườn và trình độ chuyên môn làm vườn của mình, bạn sẽ luôn cần hiểu biết về những điều cơ bản nhất liên quan đến đất  từ thế nào là một loại đất tốt, các loại đất hiện nay và kết cấu của chúng cho đến cách duy trì một khu vườn xanh tươi, khỏe mạnh, cách kiểm tra hệ thống thoát nước, cách giữ đất khỏe mạnh,...Vì vậy để có một khu vườn xanh tốt thì việc cơ bản nhất chính là chuẩn bị đất cho đúng.

Khu vực có đất tốt sẽ trông như thế nào?

Đất trồng khỏe mạnh sẽ hỗ trợ cho rễ cây và giúp chúng tiếp cận được chất dinh dưỡng, nước và không khí tốt hơn. Thường có khả năng thoát nước nhanh nhưng độ ẩm vẫn được giữ tốt, chất đất không quá đặc, không bị nén mà cũng không quá tơi. Hầu như tất cả các loại rễ đều sinh trưởng và phát triển ở tầng đất mặt, nơi sinh sống của giun đất, vi sinh vật và các loại sinh vật có lợi khác.

Ở tầng đất mặt, giun đất giúp cải thiện khả năng thoát nước và không khí khi chúng đào đất và di chuyển, đồng thời phần chất thải của cũng bổ sung thêm nhiều chất dinh dưỡng cho đất. Và các chất hữu cơ khác như vỏ cây, thực vật bị phân hủy cũng tạo ra một loại chất mềm sẫm màu gọi là mùn. Bên dưới lớp đất mặt là tầng đất cái, mặc dù lớp đất cái có chứa chất dinh dưỡng cho thực vật nhưng phần đất này không được tốt cho rễ cây trồng như tầng đất mặt. Vậy nên chú trọng cải thiện tầng đất mặt sẽ đem lại nhiều lợi ích nhất đối với sức khỏe cây trồng. Để có được lớp đất mặt tốt và nhiều dinh dưỡng, hãy xử lý các khu vực trồng cây của bạn bằng các loại phân bón hữu cơ Những người làm vườn xanh thường ưa chuộng các loại phân bón tự nhiên đem lại dinh dưỡng lâu dài hơn và kích thích các loại sinh vật sống có ích cho đất. 

Kết cấu đất

Tất cả các loại đất đều chứa những loại hạt khoáng chất được hình thành do sự phân hủy tự nhiên, cũng như lượng chất hữu cơ, không khí và lượng nước khác nhau. Kích thước và hình dạng của các hạt này quyết định kết cấu của đất , dù là đất sét, cát hay mùn 

Các bước để kiểm tra kết cấu đất:

1. Làm ướt hoàn toàn một mảnh đất trong vườn và để nó khô trong một ngày.
2. Cầm lên một nắm đất và bóp thật chặt trong tay: 

• Nếu phần đất trong tay nén thành một dạng hình cầu chặt và có cảm giác trơn trượt thì phần đất này chủ yếu là đất sét. 
• Nếu phần đất bạn cầm có cảm giác sạn, không giữ được hình dạng và vụn ra khi bạn mở tay thì chủ yếu đó là cát. 
• Nếu phần đất cũng bị vỡ nhưng chỉ vụn tơi và vẫn giữ được hình cầu lỏng lèo thì đó là phần đất mùn.

Các loại phân bón tốt cho cây trồng đồng thời giúp cải tạo đất

Phân trộn 

Đây là loại phân được làm từ cỏ, lá được cắt nhỏ hay những phần vụn khác từ thực vật, dễ dàng sản xuất, tốt cho khu vườn của bạn và có thể giảm bớt sự phiền hà khi phải mang ra những bãi chôn lấp rác. Bạn cũng có thể mua loại phân trộn ở những tiệm làm vườn, cửa hàng xung quanh khu vực ruộng hoặc tự làm phân trộn. Xem hướng dẫn của chúng tôi về cách ủ phân. 

Phân chuồng

Chứa nhiều chất dinh dưỡng cho cây  hơn một số loại phân bón khác, tuy nhiên phân chuồng cũng có thể chứa nồng độ muối cao gây hại cho rễ cây, vì vậy đừng bao giờ sử dụng loại phân chuồng tươi để bón cho cây. Chỉ sử dụng phân chuồng đã được ủ trong một năm và không sử dụng phân từ động vật được chăn thả trên những đồng cỏ đã được xử lý bằng thuốc diệt cỏ, vì những hóa chất này có thể đi qua đường ruột động vật mà không bị biến đổi và có thể giết chết cây trồng của bạn. Phân bón đã ủ có hàm lượng chất dinh dưỡng cân bằng tốt, được bán khá rộng rãi và không có mùi khó chịu.

Cách cải tạo đất của bạn 

1. Làm ẩm đất thật kỹ và để khô trong vài ngày trước khi đào. Đừng cố gắng làm việc trên đất quá khô hoặc quá ướt.
2. Đào đất xuống khoảng độ sâu khoảng 25 cm. Rã các cục đất và loại bỏ đá và các mảnh vụn trong lúc đào. Ở những khu vực diện tích nhỏ hãy sử dụng cái cào đất, còn đối với khu vực luống rộng lớn hơn bạn có thể dùng tới máy xới đất cho hiệu quả.
3. Thêm phân bón vào ngay sau đó là tốt nhất. Rải đều phân bón lên đất, sử dụng lượng ghi chỉ định trên nhãn. Sau đó rải nó vào phần lớp đất mặt sẽ giúp đem lại hiệu quả cao nhất. 
4. Đảo đều phần đất bằng cái cào đất hoặc máy xới đất, giúp hòa trộn các phần phân bón vào bên trong một cách tốt nhất. 
5. Dùng cào đất để san phẳng luống, rã đều những cục đất còn sót lại 
6. Tưới nước đầy đủ sau đó để nguyên phần đất như vậy trong vòng vài ngày trước khi bắt đầu trồng. 

Mẹo nhỏ: một cách để làm giàu chất dinh dưỡng trong đất của bạn mà không cần phải bón thêm phân hay các chất hỗ trợ cải tạo đất khác đó chính là trồng các loại cây che phủ. Gieo cây che phủ vào mùa thu trên phần đất đã chuẩn bị sẵn. Vào mùa xuân, trước khi gieo hạt, hãy cắt hoặc tỉa phần cây che phủ và xới đất. Để nguyên như vậy trong một vài ngày sau đó đào đất lên một lần nữa. Cào mịn sau đó bắt đầu trồng rau mới. 

Kiểm tra khả năng thoát nước của đất.

Đất có khả năng thoát nước kém sẽ khiến nước đọng lại trong các lỗ rỗng, do đó không khí cần thiết cho rễ cây và các sinh vật có lợi trong đất không thể di chuyển vào đất. Kết cấu đất và phần đất bị trũng cũng có thể khiến cho khả năng thoát nước kém, cũng như việc vận hành máy móc nặng trên đất hay bước chân trên khu vực trồng trọt có thể gây ra tình trạng thoát nước kém.. Cách tốt nhất để cải thiện khả năng thoát nước của đất là sử dụng một lượng lớn chất hữu cơ tự nhiên. Bạn có thể sắp xếp lại khu vực trồng trọt để nước đọng thoát ra ngoài hoặc xây những luống đất cao với chất lượng tốt.

Kiểm tra độ pH trong đất:

Độ pH của đất cho biết tình trạng đất đang xếp ở mức đất axit, đất trung tính hay đất kiềm. Độ pH từ 5 đến 7.2 là lý tưởng cho hầu hết các loại cây trồng. Đất có độ pH là 7 thường là trung tính không quá axit cũng không bị kiềm. Nếu độ pH nghiêng về một phía nhất định là axit hoặc kiềm, những dưỡng chất chính cần thiết sẽ không thể cung cấp cho rễ cây. 

• Đất axit - đất chua: có giá trị pH từ 3.0 đến 6.5. Đất có hàm lượng chất hữu cơ cao như kali, canxi, magie, P, Bo,... Hầu hết các loại cây trồng phát triển mạnh ở đất có tính axit nhẹ, những đất có tính axit cao - loại đất rất chua có thể sẽ không phù hợp với cây trồng, hạn chế sự sinh trưởng, ảnh hưởng năng suất, chất lượng nông sản.
• Đất trung tính - đất có acid trung bình: có giá trị pH từ 6.5 đến 7.5. Đây là loại đất phù hợp với phần lớn các loại cây trồng thông thường. Trừ một số loại cây ưa đất chua. Lượng dinh dưỡng trong đất trung tính luôn ở mức thích hợp đủ để cây trồng hấp thu. Các loại vi sinh vật cũng hoạt động tốt trong loạt đất này. Không đòi hỏi người làm vườn phải chăm sóc quá nhiều ngoài việc duy trì đầy đủ lượng hữu cơ trõng đất.
• Đất kiềm: có giá trị pH từ 7.5 đến 9. Loại đất thích hợp khi trồng các loại cây họ đậu. Thường ở những nơi có lượng mưa tương đối nhẹ và các điểm khác, loại đất này có hàm lượng canxi cacbonat cao. Nhiều loại cây phát triển tốt trên đất kiềm vừa phải.

​​​Khi đã biết được độ pH trong đất, bạn có thể điều chỉnh cho phù hợp. Đối với đất bị chua, nồng độ acid cao, tăng độ pH bằng cách rắc thêm vôi. Đối với đất kiềm, bạn có thể giảm độ pH bằng cách thêm lưu huỳnh. Và để xử lý loại đất bị nhiễm mặn, bạn cần bổ sung chất hữu cơ và định kỳ tưới nước để rửa trôi.

Những công cụ làm vườn nên có để xử lý và chuẩn bị đất trồng

Nếu bạn nghiêm túc về việc bắt đầu và duy trì một khu vườn khỏe mạnh, bạn cần có dụng cụ phù hợp cho công việc. Hãy thử tham khảo một số loại công cụ dưới đây:

Xẻng trồng cây Gardena 17012-20: xới đất, di chuyển đất, đào hố trồng cây hoặc đào phần rãnh mương.

• Dài 117 cm
• Tay cầm chữ D bầu dục, phần ngoài được phủ bằng vật liệu nhựa mềm.
• Lưỡi xẻng nhọn, đặc biệt thích hợp cho đất cứng, nặng được làm từ thép cứng cao cấp đến từ Châu  u, đã được xử lý và mài sắc. 

Chĩa xới đất Gardena 17013-20: rất tốt để cào và xới đất, hiệu quả khi đảo đất và bón phân. 

• Chiều dài 117 cm
• Tay cầm hình chữ D chắc chắn
• 4 răng cào 
• Thép chống gỉ cao cấp

Đầu xới và làm tơi đất Gardena 03195-20: hiệu quả trong việc rã tơi các cục đất, san bằng đất.

• Chiều rộng 14 cm
• Nhựa và kim loại cao cấp: không gỉ, chống ăn mòn tốt.
• Nhẹ, sử dụng tốt cho công việc làm vườn. Đặc biệt, lưỡi sắc bén giúp công việc làm tơi đất được dễ dàng.

Bay trồng cây Gardena 08929-20: dùng cho việc trồng và chăm sóc cây. Có thể sự dụng để đong lượng phân bón trong túi

• Rộng 8,5 cm, dài 12 cm có thể kết hợp với cán đa năng Gardena.
• Cán làm bằng nhựa cao cấp.
• Phần đầu được phủ lớp duroplast chống gỉ và ăn mòn.
• Thiết kế kiểu dáng sang trọng được chứng nhận "Bằng độc quyền về kiểu dáng công nghiệp".